Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatif Kredileri 2020
Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatif Kredileri 03 Ocak 2020 Tarihli ve 30997 Sayılı Resmi Gazete yayımlanarak yayımlandı Detaylar yazımızda…
T.C. ZİRAAT BANKASI A.Ş. VE TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİNCE TARIMSAL ÜRETİME DAİR
DÜŞÜK FAİZLİ YATIRIM VE İŞLETME KREDİSİ KULLANDIRILMASINA İLİŞKİN KARAR
Amaç, kapsam ve uygulamaya ilişkin esaslar
MADDE 1– (1) Üreticilerin tarımsal üretime yönelik finansman ihtiyaçlarının uygun koşullarda karşılanması amacıyla T.C. Ziraat Bankası A.Ş. (Banka) ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin (TKK) kredi kullandırımına ilişkin usul, esas ve kriterlerine uygun olmak koşuluyla, bu Kararda belirtilen usul, esas, limit ve oranlar dikkate alınarak;
a) Gerçek ve tüzel kişi üreticilere,
b) Sözleşmeli üretim yaptıran gerçek ve tüzel kişilere,
c) 24/4/1969 tarihli ve 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu kapsamında olup Tarım ve Orman Bakanlığının görev alanı içerisinde yer alan tarımsal amaçlı kooperatiflere,
ç) Tarımsal amaçlı üretici birliklerine,
d) Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM)’ne,
e) Yalnızca lisanslı depo yatırımlarına münhasır olmak üzere kamu kurum ve kuruluşları ile bunların iktisadi işletmelerine,
Banka ve TKK tarafından, 1/1/2020-31/12/2022 tarihleri arasında (bu tarihler dahil), Bankaca tarım kredilerine uygulanmakta olan cari faiz oranlarından, kredi konuları itibarıyla aşağıdaki tabloda belirtilen oranlarda indirim yapılmak ve kredi üst limitleri aşılmamak suretiyle tarım kredisi kullandırılabilir.
(2) Bu Karar kapsamında yalnızca Türkiye Cumhuriyeti sınırları (kara sınırı ve karasuları) içerisinde yapılan tarımsal üretim faaliyetleri için yatırım ve işletme kredisi kullandırılabilir.
(3) Birden fazla üretim konusunda kredi talebinde bulunan üreticilere bu kapsamda kullandırılabilecek kredi üst limiti, krediye konu ürünlerden en yüksek kredi üst limitine sahip ürüne göre belirlenir. Bu kapsamda;
a) Büyükbaş ve/veya küçükbaş hayvan yetiştiriciliği ve/veya besiciliği konularında faaliyet gösteren ve bu konularda kredi kullanan üreticilerin mevcut kapasiteleri ile uyumlu yem bitkisi üretimi için kullanacakları krediler,
b) Modem basınçlı sulama sistemi alımına yönelik kullandırılacak krediler,
c) Sözleşmeli üretim yaptıran gerçek veya tüzel kişilere, kendi adlarına sözleşmeli üretime konu ürünle aynı ya da farklı konularda yaptıkları tarımsal üretime yönelik kullandırılacak krediler kredi üst limiti hesaplamasına dahil edilmez.
(4) 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun risk grubu tanımına giren işletmelere bu Karar kapsamında kullandırılacak kredilerin toplamı, üretim konuları itibarıyla aşağıdaki tabloda belirtilen kredi üst limitlerini aşamaz. Risk grubuna giren işletmeler bu Karar kapsamında tek bir işletme kabul edilir.
(5) Kredi üst limitlerinin hesaplanmasında, geçmiş kararlar kapsamında kullandırılan kredilere ve bu kapsamdaki kredilerin ertelenmesine ilişkin olarak yayımlanan Bakanlar Kurulu kararlan kapsamında ertelenen kredilere ilişkin riskler de dikkate alınır.
(6) İndirim oranlarının kademeli olarak uygulanacağı geleneksel (yaygın) hayvansal üretim ve geleneksel (yaygın) bitkisel üretim konularında kredi kullanacak üreticiler, indirim oranlarından, kullanacakları kredi tutarına göre kademeli olarak yararlanırlar.
(7) Mevcut işletmelerin satın alınmasına yönelik kredilerde de, satın alınacak işletmenin faaliyet konusu itibarıyla aşağıdaki tabloda belirtilen indirim oranları ve kredi üst limitleri dikkate alınır.
(8) Her üretim konusu için aşağıdaki tabloda belirtilen standart indirim oranları uygulanır. Özellikli kriter olarak belirlenen şartlan sağlayan üreticiler standart indirim oranlarına ek olarak bu indirim oranlarından da yararlandırılır. Her halükarda üreticilere uygulanacak indirim oram %100’ü aşamaz.
(9) Bu Karar kapsamında kredi tahsis edilecek üreticilerin kredi değerliliklerinin ve kredi tahsis kriterlerinin belirlenmesi, kredi limitleri, vadeleri, yatırım ve ödemesiz dönemlerinin tespit edilmesi, kredilerin teminatlandırılması, özkaynak oranlarının belirlenmesi, geri ödeme koşullarının tespiti ile borçlandırma, kullandırma, takip ve tahsil vb. işlemleri Bankanın ve TKK’nın kendi usul ve mevzuat esasları dâhilinde yürütülür.
(10) Kredi kullandırımlarındaki teknik kıstaslar (hayvanların cinsi, yaşı, sertifıkasyona ilişkin tanımlamalar gibi), özellikli kriterlere ilişkin esaslar ve bunlarla ilgili değişiklikler, Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanarak Resmi Gazete’de yayımlanacak tebliğ ile belirlenir.
(11) Sütçü ve kombine sığır yetiştiriciliği, damızlık düve yetiştiriciliği, büyükbaş hayvan besiciliği ve küçükbaş hayvancılık konularında belirlenen öncelikli bölgeler Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından onuncu fıkra kapsamında yayımlanacak tebliğ ile belirlenir.
(12) 8/1/2018 tarihli ve 2018/11188 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Karar kapsamında yatırım kredisi tahsis edilmiş ancak kredilerinin tamamını veya bir kısmım kullanamamış üreticiler, kullanamadıkları kısım için, 2020 yılı sonuna kadar, söz konusu Bakanlar Kurulu Kararı hükümlerinden yararlanmaya devam eder. 1/1/2020-31/12/2022 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) tahsis edilecek kredilere bu Karar hükümleri uygulanır.
(13) Bu Karar kapsamında kredi kullanmak suretiyle yapılan yatırımlardan sigortaya konu olabilecek varlıklar (ahır, kümes, hayvan ve benzeri), krediye konu tarımsal ürünler ve doğrudan kredi konusu olmamakla birlikte, bu faaliyetin yapılabilmesi için gerekli girdilerin alınması amacıyla kredi kullanılan tarımsal varlıkların (örneğin, yalnızca yem giderlerinin finansmanı amacıyla kredi kullanılan hayvancılık faaliyetlerinde krediye konu olmasa da yem alımına konu hayvanlar ve benzeri) kredi tutarı üzerinden sigorta ettirilmesi zorunludur. Kredi konusu varlığın 14/6/2005 tarihli ve 5363 sayılı Tarım Sigortaları Kanunu kapsamında olması halinde Devlet Destekli Tarım Sigortası aranır. Sigorta mevzuatından kaynaklanan nedenlerle (dönem uyumsuzluğu ve benzeri) kredi kullandırımı sırasında sigorta yaptırılması mümkün olmayan tarımsal ürünlerin sigortası, kredi kullandıran tarihinden itibaren azami 6 ay içerisinde tamamlanır. Hayvansal üretim faaliyetleri ile ilgili sigortalar, Banka ve TKK’nın kendi esas ve usulleri çerçevesinde geniş ya da dar kapsamlı olarak yapılabilir.
(14) 10/2/2005 tarihli ve 5300 sayılı Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında faaliyet gösteren lisanslı depo işletmelerinin, aynı Kanuna dayanarak hazırlanan Elektronik Ürün Senedi Yönetmeliğine göre düzenlediği elektronik ürün senetleri (ELÜS) karşılığında, üretimini yaptığı ürünü lisanslı depoya teslim eden üreticilere üretim kapasitesine göre; tarımsal amaçlı kooperatif ve birliklere ise ortaklarının/üyelerinin üretim kapasitesine göre, yukarıda tabloda belirlenen kredi üst limitleri içerisinde kalmak kaydıyla, senet tutarının %75’ine kadar ve azami 9 ay vadeli kredi kullandırılabilir.
ELÜS’e bağlanan ürünün üretimine yönelik olarak yukarıdaki tabloda ELÜS’e konu üretim konusu (ürün) için belirlenen indirimler ile ELÜS karşılığı krediler için belirlenen indirimlerden aynı zamanda faydalanılamaz. Bu nedenle ELÜS’e bağlanan ürünün üretimine yönelik olarak, evvelce kullanılmış faiz indirimli tarım kredisi bulunması halinde, öncelikle söz konusu risk, tahsil ve tasfiye edilir. Bu işlem, ELÜS karşılığı kullandırılabilecek krediden mahsup edilmek suretiyle de yapılabilir.
(15) Sözleşmeli üretim modeli kapsamında, üreticiler ile imzaladığı sözleşmeler dahilinde yetiştirilen ürünü almayı garanti etmek suretiyle tarımsal üretim yaptıran gerçek ve tüzel kişi üreticilere, söz konusu üretim faaliyetlerinin finansmanı amacıyla tabloda belirtilen tutara kadar sözleşmeli üretim kredisi kullandırılabilir. Sözleşmeli üretim yaptıran kişilerle, sözleşmeli üretim yapan kişilere aynı üretim konusu için mükerrer kredi kullandırılmaz.
(16) Lisanslı depo kriterlerine uygun şekilde depo yaparak söz konusu depoyu işletmek üzere Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü’ne kiralayan işletmelerin yatırımları da tabloda yer alan ilgili başlık kapsamda değerlendirilebilecektir.
(17) Tarımsal ürünlerin işlenmesi, bir tarımsal ürünün fiziksel durumunda ya da görünümünde değişiklik yapılarak yeni bir ürün elde edilmesi faaliyetlerini ifade etmektedir. Bu kapsamdaki kredilerden, Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelikte tanımlanan mikro ve küçük ölçekli işletmeler yararlanabilir.
Gelir kaybı tutarlarının hesaplanması, karşılanması ve tespiti
MADDE 2 – (1) Banka ve TKK tarafından bu Karar kapsamında kullandırılan krediler ile 3 üncü madde kapsamında ertelenen/taksitlendirilen krediler nedeniyle oluşan gelir kaybı tutarları, kredilerin faiz tahakkuk tarihlerinde, Bankanın tarım kredilerine uyguladığı faiz oranları ile kredi konuları itibarıyla indirim oranları uygulanarak üreticilere yansıyan faiz oranları arasındaki fark esas alınarak hesaplanır. Bu kapsamda kredi kullanan üreticiler adına yapılan gelir kaybı ödemeleri, Hazine ve Maliye Bakanlığınca ilgili yıl bütçelerine bu amaçla konulacak ödenekten karşılanır. Banka ve TKK, bu Kararın uygulanması sürecinde, belirlenen ödenek tutarının aşılmaması için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.
(2) Banka ve TKK, bu Karar ve daha önceki yıllara ait Bakanlar Kurulu kararları kapsamında kullandırılan kredilere ilişkin bilgileri ve vade/hesap devresi/taksit vadesi sonuna kadar hesaplanmış tahmini gelir kaybı tutarlarını, projeksiyon yapılabilmesini teminen, aylık olarak Hazine ve Maliye Bakanlığına iletir.
(3) Ödemeler, Banka ve TKK’nın, bu Karar ve daha önceki yıllara ait Bakanlar Kurulu kararları kapsamında kullandırılan kredilere ilişkin vade/hesap devresi/taksit vadesi sonuna kadar hesaplanan ve her ay kendi kayıtlarına göre kesinleşmiş gelir kaybı tutarlarım Hazine ve Maliye Bakanlığınca bildirilen formatta iletmelerini müteakiben gerçekleştirilir.
(4) Bu Karar kapsamında yapılan ödeme ve ödemeye ilişkin işlemler yıllık bazda Hazine Kontrolörleri Kurulunca incelenir. İncelemeler sonucunda düzenlenen raporlar ile yapılan tespitler Hazine ve Maliye Bakanlığı, Banka ve TKK tarafından esas alınır. Bu Karar ve daha önceki Bakanlar Kurulu kararları kapsamında incelemesi henüz tamamlanmamış önceki yıllara ait gelir kayıplarına ilişkin olarak raporla tespit edilmiş lehte veya aleyhte tutarlar taraflarca faiz hesabı yapılmaksızın ödenir. Raporlar sonucu Banka ve/veya TKK’ya fazla ödeme yapıldığının tespit edilmesi halinde fazla yapılan ödeme, ilgili kurum tarafından raporla tespit edilen tutarın kendisine tebliğini takip eden 10 iş günü içerisinde Hazine ve Maliye Bakanlığının ilgili hesabına aktarılır/yatırılır. Banka ve/veya TKK’ya eksik ödeme yapıldığının tespiti halinde ise eksik yapılan ödeme, Hazine ve Maliye Bakanlığınca ilgili yıl bütçesinde gelir kaybı için ayrılan ödenekten karşılanır.
(5) Gelir kaybı uygulamasının sona ermesini müteakiben, raporlarla yapılan tespitler kapsamında, taraflar yükümlülüklerini dördüncü fıkrada belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yerine getirir.
Doğal afetler nedeniyle kredilerin ertelenmesi/taksitlendirilmesi
MADDE 3 – (1) Bu Karar ve önceki yıllarda yayımlanan Bakanlar Kurulu kararları kapsamında kullandırılan tarım kredileri, krediye konu ürünlerin/varlıkların 01.01.2020-31.12.2022 tarihleri arasında meydana gelebilecek doğal afetlerden etkilendiğinin tespit edilmesi halinde, aşağıdaki esas ve usuller kapsamında kalmak kaydıyla, Banka ve TKK’nın kendi esas, usul ve mevzuatları çerçevesinde, vade tarihinden/hesap devresinden/taksit tarihinden itibaren ertelenebilir ya da taksitlendirilebilir. Bu Karar ile taksitlendirilen tutarlar erteleme kapsamında yer almaz.
(2) Kredilerin bu madde kapsamına alınabilmesi için, doğal afetler nedeniyle oluşacak hasarın kredi vadesinden/taksit tarihinden/hesap devresinden önce (vade/taksit tarihi/hesap devresi tarihi dâhil) meydana gelmiş olması gereklidir.
(3) Bu madde hükümlerinden, birinci ve ikinci fıkralarda belirtilen koşulları sağlamak kaydıyla, kredilerinin vadesi/taksit tarihi/hesap devresi henüz gelmemiş olmakla birlikte bir yıl içerisinde dolacak olan gerçek ve tüzel kişi-üreticiler faydalanabilir.
(4) Bu madde kapsamından yararlanmak isteyen gerçek veya tüzel kişi üreticiler, TARSİM hasar raporu ya da il/ilçe hasar tespit komisyonu karar tarihinden itibaren bir aylık süre içerisinde ilgisine göre Banka veya TKK’ya yazılı olarak müracaat ederler.
(5) Mücbir sebeplerle hasar tespitinde ve/veya müracaat süresinde gecikme olması ve bu nedenle kredi vadesinin/taksit tarihinin/hesap devresinin geçmesi halinde, mücbir sebebin sona ermesini takip eden 15 gün içerisinde üreticilerin gerekli bilgi ve belgelerle birlikte başvurusu üzerine, ilgisine göre Banka ve TKK tarafından gerekli değerlendirme yapılarak, krediler vadesinden/taksit tarihinden/hesap devresinden itibaren bu madde kapsamında ertelenebilir/taksitlendirilebilir.
(6) Ertelenen krediler nedeniyle müracaat süresi sonuna kadar; borcun ertelenmesi halinde ise erteleme süresi sonuna kadar takip işlemi başlatılmaz.
(7) Erteleme işlemi borcun maddi ve şahsi teminatının sükutunu icap ettirmediği gibi borçlunun müşterek borçlu ve müteselsil kefillerine de kefaletten çekilme hakkını vermez.
(8) Hasar tespitlerinin ve hasar oranlarının üretici bazında belirlenmesi zorunludur. Doğal afetler nedeniyle oluşan hasarların tespitinde TARSİM tarafından hazırlanan raporlar esas alınır. TARSİM’e konu olamayan durumlarda bu tespitler il/ilçe hasar tespit komisyonları tarafından yapılır.
(9) İl/ilçe hasar tespit komisyonlarında kimlerin yer alacağı, hasar tespitlerinin hangi esaslara göre yapılacağı, hangi doğal afetlerin bu kapsamda değerlendirileceği ve uygulamaya yönelik diğer hususlar Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından 1 inci maddenin onuncu fıkrası kapsamında yayımlanacak tebliğ ile belirlenir.
(10) Ertelenecek kredi tutarı, hasar oranına %10 oranında risk primi eklenmek suretiyle hesaplanacak oranı aşmamak kaydıyla, Banka ve TKK tarafından belirlenir. Yalnızca hasardan etkilenen ürünlere/faaliyete ilişkin krediler bu madde kapsamına alınır. Hasar nedeniyle oluşan sigorta tazminatları ilgili üreticinin kredi borcundan düşülür (mahsup/tahsil edilir). Ertelenecek kredi tutarı, kalan anapara tutan üzerinden hesaplanır. Anapara ödemesi dışındaki borç ve ferileri ödenmeden erteleme/taksitlendirme yapılmaz.
(11) Yatırım kredilerinde, yalnızca ilgili yılda ödenmesi gereken taksit/kredi tutarı bu madde kapsamında ertelenebilir ya da taksitlendirilebilir.
(12) Bu madde kapsamında değerlendirilecek kredilerin ilgili yılda ödenecek kısmı (işletme kredilerinin üçüncü fıkraya göre belirlenecek anapara tutarı; yatırım kredilerinde ise yine üçüncü fıkraya göre belirlenecek ilgili yıldaki taksit tutarı) vade tarihinden/hesap devresinden/taksit tarihinden itibaren bir yıl süreyle ertelenebilir ya da azami beş yıla kadar taksitlendirilebilir.
(13) Bu madde kapsamındaki kredilere, bu Karar çerçevesinde; üretim konusuna bakılmaksızın bir yıl süreyle ertelenmesi halinde %25, taksitlendirilmesi durumunda ise %20 oranında faiz indirimi uygulanır.
(14) Bir gerçek ya da tüzel kişi bu madde hükümlerinden aynı üretim konusuyla ilgili olarak ardarda en fazla üç kez yararlandırılabilir.
(15) Sözleşmeli üretim yaptıran gerçek ve tüzel kişiler bu madde hükümlerinden yararlanamaz.
Diğer hükümler
MADDE 4 – (1) Tasfiye Olunacak Alacaklar Hesabında borcu bulunan üreticilere Banka ve/veya TKK tarafından bu Karar kapsamında kredi açılmaz. Ancak, daha önce yayımlamış Bakanlar Kurulu kararları kapsamında borçları ertelenmiş veya yapılandırılmış ya da Yenilenen ve İtfa Planına Bağlanan Alacaklar Hesabına alınmış olan gerçek ve tüzel kişilere bu Karar kapsamında kredi kullandırılabilir.
(2) Bu Karar kapsamında açılan kredilerin, vadesinde/hesap devresinde/taksit vadesinde ödenmemesi halinde, vade tarihinden/hesap devresinden/taksit vadesinden itibaren geciken tutarlar için gelir kaybı hesaplanmaz. Vade tarihinden/hesap devresinden/taksit vadesinden itibaren geciken tutarlar Banka ve TKK mevzuatı çerçevesinde tahsil ve tasfiye edilir.
(3) Üreticilerin mevcut kredilerinin, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından çıkarılan Bankalarca Kredilerin ve Diğer Alacakların Niteliklerinin Belirlenmesi ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik çerçevesinde Tasfiye Olunacak Alacaklar Hesabına alınmaları halinde bu krediler gelir kaybı uygulaması kapsamından çıkarılır.
Vade tarihinden/hesap devresinden/taksit vadesinden itibaren geciken tutarlar Banka ve TKK mevzuatı çerçevesinde tahsil ve tasfiye edilir.
(4) Diğer kamu kurum ve kuruluşlarının faiz desteği niteliğindeki desteklerinden faydalanan işletmelere bu Karar kapsamında aynı konuda kredi kullandırılmaz. Kredi kullanacak işletmelerden, diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca sağlanan faiz desteği niteliğindeki desteklerden yararlanmadıklarına, bu desteklerden yararlandıklarının tespiti halinde bu Karar kapsamındaki faiz desteğinin iptal edileceğini kabul ettiklerine dair taahhütname alınır.
(5) Bu Kararda yer almayan hususlarda 5411 sayılı Bankacılık Kanunu hükümleri ile Bankanın ve TKK’nın kredilendirme esas, usul ve mevzuatı uygulanır.
(6) Bu Kararın yürürlük tarihinden önceki işlemlere ilişkin olarak tabi oldukları mevzuat hükümlerine göre yapılan veya yapılmakta olan incelemeler sonucunda lehte/aleyhte tespit edilen tutarlarla ilgili olarak, bu konudaki önceki yıllara ait Bakanlar Kurulu kararlarında yer alan mahsuplaşmaya ilişkin hükümler uygulanmaz.
(7) Banka ve TKK tarafından kendi iştiraklerine bu kapsamda kredi kullandırılamaz.
(8) Hazine ve Maliye Bakanlığı, gerekli hallerde bu Kararın uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Yürürlükten kaldırılan düzenleme
MADDE 5 – (1) 8/1/2018 tarihli ve 2018/11188 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dair Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Karar yürürlükten kaldırılmıştır.
Yürürlük
MADDE 6- (1) Bu Karar 1/1/2020 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 7 -(1) Bu Karar hükümlerini Hazine ve Maliye Bakanı yürütür.
T.C. Ziraat Bankası AŞ ve Tarım Kredi Kooperatiflerince Tarımsal Üretime Dahil Düşük Faizli Yatırım ve İşletme Kredisi Kullandırılmasına İlişkin Karar 03/01/2020 tarihli 30997 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır.
